O Νέος φορολογικός νόμος 3943/2011, «Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών»

· Θεσπίζεται ως διαρκές αδίκημα και επομένως, ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της μη καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ. και τα τελωνεία χρεών προς το Δημόσιο, αλλά με χρόνο τέλεσης του αδικήματος το χρονικό διάστημα από την παρέλευση των τεσσάρων μηνών από τότε που έγιναν ληξιπρόθεσμα μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου ίσου με το 1/3 της προθεσμίας παραγραφής (χρονικό διάστημα 20 μηνών).

Οι ποινές διαμορφώνονται ως εξής:

–       Για βεβαιωμένα χρέη μέχρι 5.000 ευρώ δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα.

–       Για βεβαιωμένα χρέη από 5.001 – 10.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση έως 1 έτος.

–       Για βεβαιωμένα χρέη από 10.001 – 50.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση 6 τουλάχιστον μήνες.

–       Για βεβαιωμένα χρέη από 50.001 έως 150.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση 1 τουλάχιστον έτος.

–       Για βεβαιωμένα χρέη από 150.001 ευρώ και άνω, επιβάλλεται φυλάκιση 3 τουλάχιστον έτη.

Εάν το ποσό που οφείλεται στο Δημόσιο εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό, η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη.

· Θεσπίζεται ως διαρκές αδίκημα και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της φοροδιαφυγής που τελείται με την παράλειψη υποβολής ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης στη φορολογία εισοδήματος,εφόσον από την παράλειψη ή των ανακρίβεια της δήλωσης δεν αποδόθηκε ο οφειλόμενος φόρος:

–       Για ποσό φόρου μέχρι 15.000 ευρώ δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα.

–       Για ποσό φόρου από 15.001 – 150.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.

–       Για ποσό φόρου από 150.001 ευρώ και άνω, επιβάλλεται κάθειρξη από 5 ως 20 έτη.

Χρόνος τέλεσης του αδικήματος αυτού είναι το χρονικό διάστημα από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής, δηλαδή στα πλημμελήματα 20 μήνες και στα κακουργήματα 5 έτη από τότε που παρέλειψε να υποβάλει ή υπέβαλε ανακριβή δήλωση.

·  Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της φοροδιαφυγής για μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. και λοιπών παρακρατούμενων φόρων, τελών ή εισφορών:

–       Για ποσό φόρου από 1 – 3.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 10 ημερών.

–       Για ποσό φόρου από 3.001 – 75.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.

–       Για ποσό φόρου από 75.001 ευρώ και άνω, επιβάλλεται κάθειρξη από 5 ως 20 έτη.

Χρόνος τέλεσης του αδικήματος είναι το χρονικό διάστημα από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής, δηλαδή στα πλημμελήματα 20 μήνες και στα κακουργήματα 5 έτη από τότε που δεν απέδωσε ή απέδωσε ανακριβώς Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ.

·  Ο χαρακτήρας του αδικήματος της φοροδιαφυγής λόγω έκδοσης πλαστών, έκδοσης ή λήψης εικονικών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων παραμένει στιγμιαίος, ενώ οι ποινές διαμορφώνονται ως εξής:

–       Για συναλλαγή συνολικής αξίας από 1 – 3.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών.

–       Για συναλλαγή συνολικής αξίας από 3.001 – 150.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.

–       Για συναλλαγή συνολικής αξίας από 150.001 ευρώ και άνω, επιβάλλεται από 5 ως 20 έτη κάθειρξη.

· Στα αδικήματα των παρακρατούμενων (Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ.), αν η μη απόδοση των οφειλόμενων φόρων δεν υπερβαίνει το ένα έτος και καταβληθούν οι οφειλόμενοι φόροι, ο κατηγορούμενος  απαλλάσσεται. Επίσης, αν αυτός καταβάλει μετά τη συμπλήρωση έτους, αλλά προτού λήξει η διαδικασία του ποινικού δικαστηρίου στον πρώτο βαθμό, του επιβάλλεται ποινή μειωμένη.

· Στα αδικήματα του εισοδήματος και των παρακρατούμενων (Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. κ.λπ.) λαμβάνεται υπόψη για την επιμέτρηση της ποινής ως επιβαρυντικός παράγοντας, η διάρκεια της απόκρυψης ή της μη απόδοσης.

· Στα πλημμελήματα χωρεί μετατροπή ή αναστολή της ποινής, εφόσον διαπράττονται για πρώτη φορά. Δεν χωρεί μετατροπή ή αναστολή εκτέλεσης της ποινής σε περίπτωση δεύτερης και κάθε περαιτέρω υποτροπής. Η μετατροπή της ποινής, στις περιπτώσεις που αυτό επιτρέπεται, γίνεται με ελάχιστο ποσό ανά ημέρα εξαγοράς τα 20 ευρώ και ανώτατο τα 100 ευρώ (αντί 3 ως 100 ευρώ που ισχύει σήμερα).

· Η διαδικασία για την άσκηση ποινικής δίωξης δεν αρχίζει, αν αυτός κατά του οποίου πρόκειται να ασκηθεί η ποινική δίωξη έχει κατά του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) βέβαιη και εκκαθαρισμένη απαίτηση, ποσού ίσου ή μεγαλύτερου του ποσού των φόρων, τελών και εισφορών για το οποίο επρόκειτο να ασκηθεί η ποινική δίωξη.

· Στα κακουργήματα λαμβάνεται υπόψη για τον ανασταλτικό χαρακτήρα της έφεσης, η καταβολή από τον κατηγορούμενο των οφειλομένων φόρων, τελών ή εισφορών με τις κάθε είδους προβλεπόμενες προσαυξήσεις, τέλη και πρόστιμα επί αυτών.

·  Εισάγεται ο θεσμός του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, καθήκον του οποίου είναι η εποπτεία, η καθοδήγηση και ο συντονισμός των ενεργειών των γενικών και ειδικών προανακριτικών υπαλλήλων, ιδίως των υπαλλήλων του Σ.Δ.Ο.Ε., των τελωνείων, της Ε.Λ.Υ.Τ. και των φοροελεγκτικών υπηρεσιών, γενικά του Υπουργείου Οικονομικών κατά την διενέργεια ερευνών για την εξακρίβωση τέλεσης κάθε είδους φορολογικών και οικονομικών εγκλημάτων σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου ή τα οποία βλάπτουν σοβαρά την Εθνική Οικονομία.

·  Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος δεν υπόκειται, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, στους περιορισμούς της νομοθεσίας περί φορολογικού, τραπεζικού, χρηματιστηριακού και κάθε άλλου είδους απορρήτου και έχει πρόσβαση σε κάθε μορφής Δημόσια Αρχή ή Οργανισμού που τηρεί και επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

Φορολογία εισοδήματος

·  Καταργείται ο διπλός συντελεστής φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων που εισήγαγε ο ν. 3842/2010, ενώ επανεισάγεται η υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος επί των μερισμάτων και κερδών που διανέμουν ημεδαπές ανώνυμες ή περιορισμένης ευθύνης εταιρείες ή συνεταιρισμοί.

Συγκεκριμένα:

·  Για τα εισοδήματα των νομικών προσώπων οικονομικού έτους 2012, ο συντελεστής φορολογίας μειώνεται από 23% σε 20%. Ειδικά για τα εισοδήματα οικονομικού έτους 2011, ο συντελεστής φορολογίας ορίζεται σε 24%.

·  Διευκρινίζεται πως τα υποκαταστήματα αλλοδαπών Ο.Ε. και Ε.Ε. που λειτουργούν στην Ελλάδα φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τις ημεδαπές Ο.Ε. και Ε.Ε. (με συντελεστή 25% επί των κερδών που αναλογούν σε εταίρους – νομικά πρόσωπα και 20% επί των κερδών που αντιστοιχούν σε εταίρους – φυσικά πρόσωπα). Η επιχειρηματική αμοιβή

υπολογίζεται και φορολογείται όπως και για τις ημεδαπές Ο.Ε. και Ε.Ε., ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας του δικαιούχου.

·  Τα κέρδη που διανέμονται από ημεδαπές Α.Ε. με την μορφή αμοιβών και ποσοστών στα μέλη ΔΣ και στους διευθυντές, αμοιβών στο εργατοϋπαλληλικό προσωπικό εκτός μισθού, μερισμάτων ή προμερισμάτων εντός του ημερολογιακού έτους 2011 σε ημεδαπά ή αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα αν η καταβολή γίνεται σε μετρητά ή μετοχές, υπόκεινται σε αυτοτελή φορολόγηση με παρακράτηση 21% και με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης των δικαιούχων για τα εισοδήματα αυτά.

·  Για τα διανεμόμενα κέρδη που εγκρίνονται από γενικές συνελεύσεις από 1.1.2012 και έπειτα, ο αντίστοιχος συντελεστής αυξάνεται σε 25%.

·  Σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή ύψους 21% (ο οποίος θα αυξηθεί σε 25% από 1.1.2012 και μετά) θα υπόκεινται και τα κέρδη που διανέμονται ή κεφαλαιοποιούνται από ημεδαπές Ε.Π.Ε. και συνεταιρισμούς.

·  Ειδικά, τα μερίσματα που εισπράττουν φυσικά πρόσωπα φορολογούνται με βάση την κλίμακα φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων, αλλά η φορολογική τους αντιμετώπιση είναι διαφορετική ανάλογα με το ύψος των συνολικών εισοδημάτων του φυσικού προσώπου:

–       Τα φυσικά πρόσωπα των οποίων το συνολικό εισόδημα (μαζί με τα μερίσματα) φορολογείται βάσει της κλίμακας με ανώτατο συντελεστή μικρότερο από 25% (ή 21%, ειδικά για τα μερίσματα που εισπράττονται εντός του 2011), έχουν δικαίωμα επιστροφής του πιστωτικού υπολοίπου του φόρου που παρακρατήθηκε στα μερίσματα.

–       Για τα φυσικά πρόσωπα των οποίων το συνολικό εισόδημα (μαζί με τα μερίσματα) φορολογείται βάσει της κλίμακας με ανώτατο συντελεστή μεγαλύτερο από 25% (ή 21%, ειδικά για τα μερίσματα που εισπράττονται εντός του 2011) εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση με την παρακράτηση του φόρου επί των μερισμάτων.

·  Σε αντίστοιχη φορολογική μεταχείριση με παρακράτηση φόρου 21% (ή 25% από 1.1.2012 και μετά) υπάγονται επίσης:

–       Τα κέρδη παρελθουσών χρήσεων των ημεδαπών Α.Ε., Ε.Π.Ε. κλπ., που διανέμονται ή κεφαλαιοποιούνται,

–       Τα κέρδη που εξάγει ή πιστώνει μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα προς την έδρα της ή σε άλλη μόνιμη εγκατάσταση της τελευταίας στην αλλοδαπή, καθώς και

–       Τα αφορολόγητα αποθεματικά ή εκπτώσεις που έχουν σχηματιστεί λόγω πραγματοποίησης παραγωγικών επενδύσεων σύμφωνα με τις διατάξεις αναπτυξιακού νόμου (ήτοι των Ν.3299/2004, Ν.2601/1998, Ν.1262/1982 ή οποιουδήποτε άλλου αναπτυξιακού νόμου) κατά την διανομή ή κεφαλαιοποίησή τους.

·  Ως χρόνος κτήσης των κερδών που διανέμουν οι Ε.Π.Ε. θεωρείται ο χρόνος έγκρισης αυτών από την συνέλευση των εταίρων, ενώ των κερδών που διανέμουν επιχειρήσεις με βιβλία Γ’ κατηγορίας ο χρόνος κλεισίματος της διαχειριστικής περιόδου.

·  Από τον παρακρατηθέντα φόρο επί των διανεμομένων κερδών που οφείλει να αποδώσει εταιρεία, στα έσοδα της οποίας περιλαμβάνονται έσοδα από την συμμετοχή της σε άλλο

νομικό πρόσωπο, αφαιρείται το μέρος του φόρου που έχει ήδη παρακρατηθεί σε βάρος της και αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη που προέρχονται από την εν λόγω συμμετοχή.

·  Εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της Κοινοτικής Οδηγίας για τις Μητρικές – Θυγατρικές εταιρείες (90/435/ΕΟΚ), όπως ισχύει βάσει του Ν.2578/1998, συμμετέχει δηλαδή σε Ελληνική Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. εταιρεία εγκατεστημένη σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. κατά ποσοστό10% και επί δύο συναπτά τουλάχιστον έτη, δεν παρακρατείται φόρος κατά την διανομή των μερισμάτων. Σε περίπτωση που στα μερίσματα αυτά περιλαμβάνονται έσοδα της Ελληνικής εταιρείας από την συμμετοχή της σε άλλο νομικό πρόσωπο, παρέχεται δικαίωμα επιστροφής του φόρου που έχει παρακρατηθεί σε βάρος της και αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη.

·  Προβλέπεται επίσης ότι θα υπόκεινται σε παρακράτηση με τους ίδιους συντελεστές τα μερίσματα ή κέρδη που εισπράττει φυσικό πρόσωπο κάτοικος Ελλάδος από αλλοδαπή Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. Με την παρακράτηση αυτή, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου για το εν λόγω εισόδημα.

· Εισάγεται το σύστημα του «Participation Exemption» στα κέρδη που εισπράττουν ημεδαπές Α.Ε. και Ε.Π.Ε. από εταιρείες που έχουν την έδρα τους σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. και στις οποίες οι ελληνικές εταιρείες συμμετέχουν κατά ποσοστό τουλάχιστον 10% το οποίο και διατηρούν επί δύο συναπτά έτη, κατ’εφαρμογή των διατάξεων του Ν.2578/1998. Τα κέρδη αυτά απαλλάσσονται της φορολογίας, με την προϋπόθεση ότι θα εμφανίζονται σε λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού.

Σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης του αποθεματικού αυτού ή μέρους του θα παρακρατείται ο φόρος εισοδήματος 25% (ή 21% σε περίπτωση που η διανομή ή κεφαλαιοποίηση λαμβάνει χώρα εντός του 2011). Η διάταξη αυτή αφορά σε κέρδη που αποκτώνται από την έναρξη ισχύος του νόμου και εφεξής.

·  Εάν οι εταιρείες δεν αποδώσουν ή αποδώσουν εκπρόθεσμα ή ανακριβώς μερίσματα, τόκους ιδρυτικών τίτλων ή ομολογιών που έχουν περιέλθει, μετά την πάροδο πενταετίας, οριστικά υπέρ του Δημοσίου, τότε τους επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται από το φορολογικό ποινολόγιο (1% για εκπρόθεσμη δήλωση, 2% για ανακριβή δήλωση και 2,5% για μη υποβολή δήλωσης), χωρίς να παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης ή εξωδικαστικού συμβιβασμού.

·  Ποσά που έχουν παραγραφεί υπέρ του Δημοσίου και δεν έχουν αποδοθεί, μπορούν να αποδοθούν στο Δημόσιο μέσα στον επόμενο από τη δημοσίευση του νόμου μήνα, χωρίς την επιβολή προσαύξησης για εκπρόθεσμη καταβολή.

·  Τα κράτη που θεωρούνται ως μη συνεργάσιμα στον φορολογικό τομέα για το ημερολογιακό έτος 2010 είναι αυτά που περιλαμβάνονται στην απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και

Οικονομικών 1108437/2565/ΔΟΣ/15.11.2005, ενώ για το ημερολογιακό έτος 2011 αυτά που καθορίζονται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ΔΟΣ/Α/1150236/ΕΞ/9.11.2010.

·  Παρέχεται στις επιχειρήσεις η δυνατότητα ανταπόδειξης των συναλλαγών που έχουν με πρόσωπα εγκατεστημένα σε κράτη του καταλόγου μη συνεργάσιμων κρατών, και εφ’ όσον αυτές είναι πραγματικές και συνήθεις και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών, εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή φοροδιαφυγή, θα αναγνωρίζονται ως εκπεστέες δαπάνες.

·  Ένα πρόσωπο θεωρείται εφ’εξής ότι είναι εγκατεστημένο σε κράτος με προνομιακό φορολογικό καθεστώς είτε όταν δεν υπόκειται σε φορολογία, είτε όταν ο φόρος επί των κερδών, εισοδημάτων ή κεφαλαίου είναι ίσος με ή κατώτερος από το 60%, του φορολογικού συντελεστή που ορίζεται βάσει της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας.

·  Δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση οι δωρεές χρηματικών ποσών των επιχειρήσεων σε αθλητικά σωματεία. Για επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Β’ κατηγορίας η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για δωρεές που πραγματοποιούνται από 1.1.2010 και έπειτα, ενώ για επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ’ κατηγορίας για ισολογισμούς που κλείνουν με ημερομηνία 31.12.2010 και μετά.

·  Εξαιρούνται από τις διατάξεις περί υποκεφαλαιοδότησης επιχειρήσεων και οι ανώνυμες εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ) του Ν. 3606/2007 όπως εξαιρούνται

οι τράπεζες, οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης κλπ. Η νέα διάταξη εφαρμόζεται για ισολογισμούς που κλείνουν με ημερομηνία 31.12.2010 και μετά.

·  Παρατείνεται μέχρι τις 31.12.2014 το δικαίωμα έκπτωσης για επιπλέον ποσοστό 50% των δαπανών έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποιήθηκαν στη χρήση.

·  Παρατείνεται η επιβολή φόρου συναλλαγών επί των πωλήσεων μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α. ή σε αλλοδαπά χρηματιστήρια και διεθνώς αναγνωρισμένους χρηματιστηριακούς θεσμούς, οι οποίες έχουν αποκτηθεί καθ’οιονδήποτε τρόπο μέχρι τις 31.12.2011.

·  Ο συντελεστής του ως άνω φόρου συναλλαγών αυξάνεται από 1.5 ‰ σε 2‰ για πωλήσεις εισηγμένων μετοχών που πραγματοποιούνται από την 1.4.2011 και μετά.

·  Παρατείνεται ταυτόχρονα η απαλλαγή από την φορολογία εισοδήματος των κερδών από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α. που έχουν αποκτηθεί μέχρι τις 31.12.2011, υπό την προϋπόθεση ότι εμφανίζονται σε λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού όσον αφορά στις επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ’ κατηγορίας.

·  Απαλλάσσονται του φόρου συναλλαγών οι πωλήσεις μετοχών εισηγμένων σε αναγνωρισμένο αλλοδαπό χρηματιστηριακό θεσμό που πραγματοποιούνται από την 1.1.2010 από Ειδικούς Διαπραγματευτές στο πλαίσιο της ειδικής διαπραγμάτευσης μεριδίων Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων, όταν οι μετοχές που πωλούνται συνθέτουν τον αναπαραγόμενο δείκτη.

·  Τα κέρδη που προκύπτουν από την πώληση εισηγμένων μετοχών που έχουν αποκτηθεί από την 1.1.2012 και έπειτα θα φορολογούνται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις για την

φορολόγηση της υπεραξίας, ανεξάρτητα αν πρόκειται για φυσικά πρόσωπα ή επιχειρήσεις και ανεξάρτητα από την κατηγορία των βιβλίων που τηρούν οι τελευταίες. Η συνολική ζημία που τυχόν προκύπτει από τις πωλήσεις αυτές αναγνωρίζεται φορολογικά.

·  Προβλέπεται η επιστροφή του ποσού της έκτακτης εισφοράς που καταβάλλει επιχείρηση βάσει των διατάξεων τόσο του Ν.3845/2010 όσο και του Ν. 3808/2009 (κέρδη χρήσης 2008),

κατά το μέτρο που αντιστοιχεί σε έσοδα που προέρχονται από συμμετοχές για τα οποία έχει καταβληθεί εισφορά από τη θυγατρική εταιρεία, ώστε να αποφευχθεί η διπλή επιβολή εισφοράς στα ίδια κέρδη.

·  Σε περίπτωση μετασχηματισμού εταιρειών που πραγματοποιούνται από την έναρξη ισχύος του νόμου, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί προκαταβολής φόρου σε βάρος εταιρειών που μετατρέπονται ή συγχωνεύονται, υπό την προϋπόθεση ότι το προϋπάρχον νομικό πρόσωπο παύει να υφίσταται.

·  Επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό άνω των 50 ατόμων υποχρεούνται να υποβάλλουν μηνιαίες δηλώσεις Φ.Μ.Υ. και όχι διμηνιαίες, όπως ήδη ισχύει για τις επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των 500 ατόμων.

·  Καθίσταται πλέον υποχρεωτική η υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος με την χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων και διαδικτυακών υποδομών από όλα τα νομικά

πρόσωπα του άρθρου 101 του Ν.2238/1994 (ΑΕ, ΕΠΕ, Συνεταιρισμοί, Αλλοδαπές επιχειρήσεις, Νομικά Πρόσωπα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα κλπ).

Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων

·  Υπόκεινται σε φορολογία στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά τους:

–       Τα πρόσωπα που έχουν στην Ελλάδα την κατοικία τους ή την συνήθη διαμονή τους. Ως συνήθης ορίζεται η διαμονή στην Ελλάδα εφ’όσον υπερβαίνει τις 183 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Η διαμονή τεκμαίρεται ως συνήθης, ενώ παρέχεται η δυνατότητα στον φορολογούμενο να αποδείξει διαφορετικά.

–       Τα πρόσωπα με ελληνική ιθαγένεια που είναι δημόσιοι λειτουργοί ή υπηρετούν στην αλλοδαπή και συνδέονται με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, με φορέα της Γενικής Κυβέρνησης ή ακόμα με θεσμικό όργανο της Ε.Ε. ή Διεθνή Οργανισμό, εφ’όσον κατά την έναρξη της υπηρεσίας τους είχαν την κατοικία ή συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα, καθώς και

–       τα μέλη της οικογενείας που βαρύνουν τα πρόσωπα αυτά, εκτός εάν έχουν την κατοικία ή συνήθη διαμονή τους σε κράτος στο οποίο υπόκεινται σε φόρο για το παγκόσμιο εισόδημά τους και το κράτος αυτό δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο μη συνεργασίμων κρατών που δημοσιεύει ετησίως το Υπουργείο Οικονομικών.

–       Τα φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν την κατοικία ή συνήθη διαμονή τους από την Ελλάδα σε κράτος μη συνεργάσιμο στον φορολογικό τομέα.

·  Θεωρούνται ότι υπόκεινται σε φόρο στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά τους για μία πενταετία από την δήλωση μεταβολής της κατοικίας ή συνήθους διαμονής τους τα φυσικά πρόσωπα τα οποία:

–       υπάγονταν σε φόρο στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά τους κατά τα τελευταία πέντε έτη πριν από την μεταφορά της φορολογικής τους κατοικίας,

–       μεταφέρουν την κατοικία ή συνήθη διαμονή τους σε κράτος στο οποίο το εισόδημά τους υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, και

–       διαθέτουν σημαντικά οικονομικά συμφέροντα στην Ελλάδα.

• Τα σημαντικά οικονομικά συμφέροντα στην Ελλάδα κρίνονται κατά τον χρόνο της δήλωσης μεταβολής της κατοικίας ή συνήθους διαμονής και ορίζονται ως εξής:

–       Συμμετοχή κατά 25% σε ΟΕ, ΕΕ κλπ ή κατά 5% σε ΑΕ, ΕΠΕ κλπ.

–       Το προκύπτον στην Ελλάδα εισόδημα υπερβαίνει το 30% των συνολικών εισοδημάτων του φυσικού προσώπου ή υπερβαίνει τις 45.000 ευρώ

–       Η αξία των περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα από τα οποία προκύπτει εισόδημα υπερβαίνει το 30% των συνολικών εισοδημάτων του φυσικού προσώπου ή υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.

·  Υπόκεινται σε φορολογία στην Ελλάδα για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα:

–       Τα πρόσωπα που δεν έχουν στην Ελλάδα την κατοικία ή συνήθη διαμονή τους.

–       Κατ’εξαίρεση, τα πρόσωπα που έχουν την συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα αλλά υπόκεινται σε φόρο για το παγκόσμιο εισόδημά τους σε κράτος το οποίο δεν έχει συνάψει με την Ελλάδα ΣΑΔΦ και το οποίο δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο μη συνεργασίμων κρατών που δημοσιεύει ετησίως το Υπουργείο Οικονομικών, υπόκεινται σε φόρο για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα για τρία διαδοχικά έτη και για μία μόνο φορά.

·  Τα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν ότι υπόκεινται σε φόρο στην Ελλάδα μόνο για το εισόδημα που αποκτούν στην Ελλάδα ή έχουν ήδη δηλώσει τόπο κατοικίας ή συνήθους διαμονής στην αλλοδαπή, οφείλουν να υποβάλλουν στην αρμόδια ΔΟΥ τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

–       Εκπρόθεσμη ή μη υποβολή των δικαιολογητικών αυτών συνεπάγεται ότι τα πρόσωπα αυτά θα θεωρούνται ως έχοντα την φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα.

·  Από τον φόρο που οφείλεται στην Ελλάδα επί του συνολικού εισοδήματος αφαιρείται μόνον ο φόρος που αποδεδειγμένα κατεβλήθηκε σε κράτος με το οποίο η Ελλάδα έχει υπογράψει ΣΑΔΦ – εξαιρουμένων συνεπώς των τρίτων μη συμβεβλημένων κρατών – για το εισόδημα που προέκυψε σε αυτό και μέχρι το ποσό του φόρου που αναλογεί στο εισόδημα αυτό στην Ελλάδα, εφ’όσον ο φόρος που παρακρατήθηκε στο άλλο κράτος ορίζεται στις διατάξεις της ΣΑΔΦ.

·  Επανεισάγεται το δικαίωμα έκπτωσης των δαπανών επισκευής και συντήρησης ακινήτων από τα ακαθάριστα έσοδά των προσωπικών εταιρειών, κοινωνιών αστικού δικαίου, αστικών εταιρειών, συμμετοχικών ή αφανών εταιρειών και κοινοπραξιών που αποκτούν εισόδημα από ακίνητα, καθώς και από τα ακαθάριστα έσοδα επιτηδευματιών φυσικών προσώπων που αποκτούν εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτων. Οι δαπάνες αυτές δεν θα λαμβάνονται, συνεπώς, υπόψη για την κάλυψη του αφορολογήτου ποσού βάσει της κλίμακας.

·  Φορολογείται με συντελεστή 5% και 10% η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση μεριδίων Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης από πωλητή που έχει συγγένεια Α’ και Β’ βαθμού

αντίστοιχα με τον αγοραστή, όπως ισχύει και για τις μεταβιβάσεις ατομικών επιχειρήσεων ή μεριδίων προσωπικών εταιρειών ανάμεσα στα πρόσωπα αυτά.

·  Η εφάπαξ προεξόφληση επικουρικών συντάξεων αλλοδαπής προέλευσης σε δικαιούχους κατοίκους Ελλάδας, η οποία απαλλάσσεται του φόρου στην αλλοδαπή, κατανέμεται σε ίσα μέρη για να φορολογηθεί στο έτος καταβολής της και τα επόμενα τέσσερα έτη. Η διάταξη εφαρμόζεται στις επικουρικές συντάξεις που δηλώνονται με τις αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από 1.1.2010 και έπειτα.

·  Θεσπίζεται απαλλαγή από την εφαρμογή των διατάξεων περί ετήσιων αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή την συνήθη διαμονή τους στην αλλοδαπή και δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.

·  Προβλέπεται ότι δεν θα ενεργείται παρακράτηση φόρου 10% στους δεδουλευμένους τόκους κατά την μεταβίβαση εταιρικών ομολογιών που εκδίδουν στην ημεδαπή επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Ελλάδα ή των τοκομεριδίων τους πριν από την λήξη τους.

Φόρος προστιθέμενης αξίας

·  Θεσπίζεται η δυνατότητα καταβολής του 40% του οφειλομένου ποσού φόρου με την υποβολή εμπρόθεσμης περιοδικής δήλωσης,ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καταβάλλεται σε δύο μηνιαίες δόσεις με προσαύξηση 2%. Το ελάχιστο ποσό κάθε δόσης ισούται με €300. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις υποβολής δήλωσης, περιοδικής και εκκαθαριστικής το οφειλόμενο ποσό πρέπει να καταβάλλεται στο σύνολό του με την υποβολή.

·  Ένα ακίνητο θα θεωρείται νεόδμητο και άρα δεν θα υπάγεται σε Φ.Π.Α. κατά τη μεταβίβασή του μέχρι την συμπλήρωση 3ετίας από την αποπεράτωση της οικοδομής σε αντίθεση με

τις υφιστάμενες διατάξεις κατά τις οποίες ένα ακίνητο παύει να θεωρείται νεόδμητο με τη συμπλήρωση 5 ετών από την έκδοση της οικοδομικής άδειας.

·  Καθιερώνεται υποχρέωση ενημέρωσης της ΓΓΠΣ από το ΙΚΑ τον Ιανουάριο κάθε έτους για τις οικοδομές που δηλώθηκαν ως αποπερατωθείσες το προηγούμενο έτος για να προσδιοριστούν οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση αυτοπαράδοσης Φ.Π.Α για αδιάθετες ιδιοκτησίες λόγω παρέλευσης 3ετίας από την αποπεράτωση τους.

·  Οι επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται εμπορευματικά κέντρα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1-21 του Ν. 3333/2005 θα έχουν τη δυνατότητα ένταξης στο καθεστώς Φ.Π.Α. για να

εκπίπτουν το Φ.Π.Α. της κατασκευής και συντήρησης αυτών. Ο διακανονισμός του φόρου εισροών των εμπορευματικών κέντρων θα γίνεται σε 10 έτη με αφετηρία το έτος έναρξης

χρησιμοποίησης τους.

·  Όταν μεταβιβάζονται άδειες εκπομπής αερίων στο εσωτερικό της χώρας, υπόχρεος καταβολής του Φ.Π.Α. ορίζεται ο λήπτης των αδειών αυτών. Με τον τρόπο αυτό θα περιοριστεί η φοροδιαφυγή που παρατηρείται στην Ε.Ε. στο εμπόριο των εν λόγω αδειών με τις απάτες τύπου carousel.

• Τροποποιείται και συμπληρώνεται ο Κώδικας ΦΠΑ με την ενσωμάτωση στην Ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2009/162/ΕΚ και 2009/69/ΕΚ, σύμφωνα με τις οποίες κυρίως:

– Θεσπίζονται μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής του Φ.Π.Α. σε κοινοτικό επίπεδο: για την απαλλαγή από το Φ.Π.Α εισαγωγής αγαθών που εισάγονται από τρίτη χώρα στην Ελλάδα

από τελικό αγοραστή εγκαταστημένο σε άλλο κράτος μέλος, θα πρέπει αυτός να παρέχει κατά την στιγμή της εισαγωγής στην αρμόδια αρχή τις ακόλουθες πληροφορίες:

–       τον ΑΦΜ/ΦΠΑ του κράτους εγκατάστασης που είναι και ο τελικός προορισμός των αγαθών,

–       τον ΑΦΜ/ΦΠΑ που έχει λάβει στην Ελλάδα και

–       την απόδειξη ότι τα εισαγόμενα αγαθά προορίζονται να μεταφερθούν ή να αποσταλούν από την Ελλάδα για το κράτος μέλος που είναι ο τελικός προορισμός και το κράτος επιβολής Φ.Π.Α.

–       Τροποποιούνται οι διατάξεις που αφορούν στο δικαίωμα έκπτωσης του φόρου, με σκοπό την ενίσχυση του βασικού κανόνα που προβλέπει ότι το εν λόγω δικαίωμα γεννάται μόνον εφόσον τα αγαθά και οι υπηρεσίες χρησιμοποιούνται από υποκείμενο στον φόρο για τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Το ίδιο ισχύει και για τα αγαθά επένδυσης που αποτελούν μέρος της περιουσίας της επιχείρησης. Στην περίπτωση που αγαθά επένδυσης χρησιμοποιούνται τόσο για τους σκοπούς των δραστηριοτήτων του υποκειμένου στον φόρο όσο και για ιδιωτική χρήση του ίδιου ή του προσωπικού του, ή γενικότερα για σκοπούς άλλους από της επιχείρησης, ο Φ.Π.Α. που βαρύνει τις δαπάνες που συνδέονται με τα επενδυτικά αυτά αγαθά εκπίπτει μόνο κατ’ αναλογία του ποσοστού χρησιμοποίησής τους για τους σκοπούς των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.

Άλλες φορολογίες

·  Παρατείνεται μέχρι τις 30.9.2011 η εφαρμογή των διατάξεων για τον επαναπατρισμό των κεφαλαίων και αυξάνεται από 5% σε 8% ο συντελεστής φόρου που εφαρμόζεται στην αξία των μεταφερόμενων κεφαλαίων, εξομοιούμενος με τον συντελεστή που επιβάλλεται στα κεφάλαια που παραμένουν κατατεθειμένα στην αλλοδαπή.

·  Η έννοια των κεφαλαίων διευρύνεται και συμπεριλαμβάνει πέραν των τραπεζικών καταθέσεων στην αλλοδαπή, και τις καταθέσεις σε διάφορα χρηματοοικονομικά ή μη προϊόντα, όπως μετοχές, μερίδια, ομόλογα, ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής που συνδέονται

με επενδύσεις κλπ.

·  Εξαιρούνται από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων:

–       Οι εταιρείες που εκμισθώνουν ακίνητά τους σε ναυτιλιακές εταιρείες του Α.Ν. 89/1967 με την προϋπόθεση ότι αυτά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εγκατάσταση των γραφείων ή των αποθηκών των ναυτιλιακών εταιρειών. Η διάταξη αυτή ισχύει από 1.1.2010.

–       Οι συλλογικοί θεσμικοί φορείς (ασφαλιστικά ταμεία, θεσμικοί επενδυτές κλπ) που βρίσκονται εκτός Ελλάδας και έχουν επενδύσεις σε ακίνητα στην Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι οι φορείς αυτοί υπόκεινται στην εποπτεία των αρμοδίων αρχών της χώρας της έδρας τους και ότι η καταστατική τους έδρα δεν βρίσκεται σε κράτος μη συνεργάσιμο. Η διάταξη αυτή τίθεται σε ισχύ από 1.1.2011.

·  Επαναφέρεται σε ισχύ από την κατάργησή της (με τον Ν.3842/2010) η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιών της κινητής περιουσίας που βρίσκεται στην αλλοδαπή Έλληνα υπηκόου που είναι εγκατεστημένος σε αυτήν επί τουλάχιστον 10 συναπτά έτη. Δεν εντάσσονται στην απαλλαγή αυτή περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών επιχειρήσεων και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφ’όσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητάς τους.

·  Αναπροσαρμόζονται οι συντελεστές φόρου και εισφοράς πλοίων που είναι νηολογημένα με ελληνική σημαία, καθώς οι συντελεστές εισφοράς πλοίων ελληνικών συμφερόντων με ξένη

σημαία που είναι ασφαλιστικώς συμβεβλημένα με το Ν.Α.Τ. κατά 4% ετησίως για τα έτη 2011 έως και 2015.

·  Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή προϊόντων καπνού οφείλουν να εφοδιάζονται πριν από την έναρξη των εργασιών τους με άδεια του Υπουργού Οικονομικών, με πρόβλεψη ανανέωσής της ανά τριετία. Προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης της ανωτέρω άδειας, ανάλογα με το αν πρόκειται για σύσταση καπνοβιομηχανίας ή επαγγελματικού εργαστηρίου παραγωγής προϊόντων καπνού (κατώτατο όριο

ετήσιας παραγωγικής δυναμικότητας, σύσταση φορολογικής αποθήκης, άδεια εγκεκριμένου αποθηκευτή, παροχή εγγύησης προς το Δημόσιο).

·  Για την εφαρμογή του δικαιώματος παραλαβής επιβατικού αυτοκινήτου με απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης από ανάπηρους πολίτες των άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. καταργείται ο όρος της εργασίας στην Ελλάδα και εισάγεται ως προϋπόθεση η ύπαρξη φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα.

·  Ενσωματώνεται στην Ελληνική νομοθεσία (Ν. 1402/1983) η Οδηγία 2008/55/ΕΚ, η οποία κωδικοποιεί το υφιστάμενο κοινοτικό δίκαιο σχετικά με την είσπραξη των προβλεπόμενων

απαιτήσεων από την Ελλάδα, οι οποίες γεννήθηκαν σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορούν σε οφειλέτη που διαμένει στην Ελλάδα, καθώς και την είσπραξη

των απαιτήσεων από τα άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε., οι οποίες γεννήθηκαν στην Ελλάδα και αφορούν σε οφειλέτη που διαμένει σε άλλο κράτος μέλος.

·  Συγκεκριμένα περιγράφεται το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας, ορίζονται οι απαιτήσεις που είναι δυνατό να εισπραχθούν με βάση αυτήν, καταγράφονται τα απαραίτητα στοιχεία για τον

προσδιορισμό του υπόχρεου προσώπου, αναγνωρίζεται ο νόμιμος και εκτελεστός τίτλος για την είσπραξη, ενώ εκσυγχρονίζεται η διαδικασία είσπραξης των απαιτήσεων.

Ελεγκτικές διαδικασίες – επίλυση φορολογικών διαφορών

·  Καθιερώνεται η δυνατότητα διενέργειας προσωρινού ή τακτικού ελέγχου των υποκειμένων στον φόρο στο κατάστημα της αρμόδιας ελεγκτικής υπηρεσίας, ο οποίος διατάσσεται από τον προϊστάμενο της ελεγκτικής υπηρεσίας για τον μερικό προσδιορισμό του εισοδήματός τους και για ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα θέματα ή φορολογικά αντικείμενα, βάσει των στοιχείων που έχει η υπηρεσία στην διάθεσή της από τις πηγές που ορίζονται στον νόμο ή των βιβλίων και στοιχείων που θα κληθεί να προσκομίσει ο ελεγχόμενος.

·  Έλεγχος στην έδρα της επιχείρησης θα διενεργείται ιδίως σε περιπτώσεις όπου συντρέχουν οι προϋποθέσεις για εξωλογιστικό προσδιορισμό του εισοδήματος, απαιτείται έλεγχος της παραγωγής ή ειδικών αρχείων ή η χρήση ειδικού λογισμικού, ή όταν έχει ήδη διενεργηθεί έλεγχος από το γραφείο.

·  Επαναπροσδιορίζονται οι ευχέρειες που παρέχονται στον προϊστάμενο της ελεγκτικής υπηρεσίας, στα πλαίσια ελέγχου – τόσο από το γραφείο όσο και στην έδρα της επιχείρησης – της ακρίβειας των επιδιδομένων δηλώσεων των υπόχρεων και εξακρίβωσης των υπόχρεων που δεν έχουν υποβάλει δήλωση: γενικευμένη δυνατότητα αναζήτησης πληροφοριών, διενέργεια επιτοπίων εξετάσεων, δυνατότητα επαλήθευσης της ακρίβειας των βιβλίων και στοιχείων του ελεγχομένου μέσω διασταύρωσης και σύγκρισης με αυτά άλλου επιτηδευματία.

·  Κατά την διενέργεια ελέγχων δεν μπορεί να ισχύσει οποιασδήποτε μορφής απόρρητο, γενικό ή ειδικό, υπό την προϋπόθεση ότι για την άρση του υπάρχει σχετική πράξη του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, μετά από αίτημα του οργάνου που διενεργεί τον έλεγχο και σύμφωνη γνώμη του προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Ελέγχων.

·  Εισάγεται η δυνατότητα διενέργειας ελέγχου από το γραφείο και στα πλαίσια του ΦΠΑ: σε περίπτωση που ο υπόχρεος στο φόρο παρέλειψε να δηλώσει ή δήλωσε ανακριβώς τη φορολογητέα αξία ή υπολόγισε εσφαλμένα τα ποσοστά ή τις εκπτώσεις, ο προϊστάμενος της ελεγκτικής υπηρεσίας μπορεί να εκδώσει από το γραφείο μερική πράξη προσδιορισμού του φόρου για μια ή περισσότερες φορολογικές περιόδους ή και για ολόκληρη διαχειριστική περίοδο ακόμα και χωρίς έλεγχο όλων των βιβλίων και στοιχείων του επιτηδευματία και χωρίς να είναι αναγκαία η διενέργεια ελέγχου σε άλλες φορολογίες.

·  Σε περίπτωση που ο υπόχρεος σε φόρο δεν έχει υποβάλει περιοδική δήλωση ΦΠΑ, η ελεγκτική αρχή μπορεί να εκδώσει προσωρινή πράξη προσδιορισμού του ΦΠΑ χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη ελεγκτική ενέργεια, παρά μόνο με βάση τις τρεις προηγούμενες περιοδικές δηλώσεις που έχουν υποβληθεί.

·  Για σκοπούς του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, τόπος διενέργειας του ελέγχου των βιβλίων και στοιχείων του επιτηδευματία μπορεί να είναι είτε η επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία, είτε τα γραφεία της αρμόδιας ΔΟΥ, μετά από έγγραφη πρόσκληση της τελευταίας.

·  Ορίζεται η δυνατότητα της αρμόδιας φορολογικής υπηρεσίας να επιδίδει τις καταλογιστικές πράξεις με δικαστικούς επιμελητές, για την αποφυγή πλημμελών επιδόσεων.

·  Το φορολογικό πιστοποιητικό εκδίδεται ετησίως από τους νομίμους ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία έπειτα από έλεγχο που διενεργείται, παράλληλα με τον υποχρεωτικό έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης, σε Α.Ε. και Ε.Π.Ε. για την εξακρίβωση της εφαρμογής των φορολογικών διατάξεων σε φορολογικά αντικείμενα.

·  Σε περίπτωση που το πιστοποιητικό δεν περιλαμβάνει παρατηρήσεις και διαπιστώσεις παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας, δεν διενεργείται τακτικός φορολογικός έλεγχος, με την επιφύλαξη της εφαρμογής του συστήματος επιλογής δηλώσεων προς έλεγχο με την χρησιμοποίηση μεθόδων ανάλυσης κινδύνου.

·  Σε περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας, μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση φόρων αναφέρονται αναλυτικά στο πιστοποιητικό.

·  Το φορολογικό πιστοποιητικό αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των εκθέσεων ελέγχου σε περίπτωση που περιλαμβάνει συγκεκριμένα φορολογικά δεδομένα για την ελεγχθείσα εταιρεία, με τα οποία συμφωνεί και η αρμόδια ελεγκτική φορολογική αρχή.

·  Περιορίζονται τα ανώτατα ποσοστά προσθέτων φόρων, τα οποία δεν μπορούν πλέον να υπερβαίνουν (α) το 60% για την υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης και (β) το 120% για την υποβολή ανακριβούς ή την μη υποβολή δήλωσης του φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα μετά την δημοσίευση του νόμου.

·  Ορίζεται διοικητικό πρόστιμο στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν χορηγούν τα στοιχεία που ζητούνται από το Υπουργείο Οικονομικών κατά την διενέργεια ελέγχου ή δεν υποβάλλουν τα οριζόμενα στοιχεία ή καταστάσεις στο Υπουργείο Οικονομικών από 1.000 έως 50.000 ευρώ

·  Στους οργανισμούς και φορείς που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους για παροχή στοιχείων ή πληροφοριών ή παρέχουν ανακριβή στοιχεία επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 έως 100.000 ευρώ.

·   Η έκδοση και εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη καταχώρηση στοιχείων στα βιβλία του επιτηδευματία πριν από οποιονδήποτε έλεγχο, των οποίων την θεώρηση έχει αρνηθεί ο αρμόδιος προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. λόγω ύπαρξης ανεξόφλητων ληξιπρόθεσμων και απαιτητών οφειλών προς το Δημόσιο ή μη υποβολής δηλώσεων απόδοσης φόρων ή φορολογίας εισοδήματος, λογίζεται ως γενική παράβαση με συντελεστή βαρύτητας 3.

·  Εάν ο φορολογούμενος, εις βάρος του οποίου διαπιστωθεί βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου ότι δεν έχει αποδώσει στο Δημόσιο ΦΠΑ, παρακρατούμενους φόρους, τέλη και εισφορές, το ποσό των οποίων υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ, έχει κατά του Δημοσίου βέβαιη και εκκαθαρισμένη απαίτηση ποσού ίσου ή μεγαλύτερου η οποία δεν έχει εκχωρηθεί, οι διατάξεις περί λήψης μέτρων για την διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου δεν εφαρμόζονται. Εάν η απαίτηση του φορολογουμένου είναι μικρότερη από το ποσό της οφειλής του, το Δημόσιο υποχρεούται να περιορίσει την δέσμευση των καταθέσεων του φορολογουμένου κατά το ποσό της απαίτησης του τελευταίου.

·  Προβλέπεται η δημοσιοποίηση σε διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο από κάθε αιτία, όταν υπερβαίνουν το ποσό των 50.000 ευρώ ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εφ’όσον η καταβολή τους καθυστερεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους.

·  Εξαιρούνται οι οφειλές για τις οποίες έχει χορηγηθεί στον οφειλέτη διευκόλυνση τμηματικής καταβολής για όσο διαρκεί η διευκόλυνση και εφ’όσον ο οφειλέτης είναι συνεπής, καθώς και οι οφειλές η καταβολή των οποίων έχει ανασταλεί με δικαστική απόφαση.

·  Θεσπίζεται, επίσης, η υποχρεωτική δημοσιοποίηση των στοιχείων των παραβάσεων του ΚΒΣ που συνίστανται σε εσφαλμένη καταχώριση στα βιβλία της επιχείρησης ή στην απόκρυψη φορολογητέας ύλης, όπως η έκδοση πλαστών ή η μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση φορολογικών στοιχείων.

·  Ανατίθεται σε ειδικό Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου η αποφασιστική αρμοδιότητα, σε πρώτο και τελευταίο βαθμό, της διάκρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο σε εισπράξιμες και ανεπίδεκτες είσπραξης, με βάση την οποία καταχωρούνται οι τελευταίες σε ειδικά βιβλία.

·  Ως ανεπίδεκτες είσπραξης θεωρούνται οι οφειλές για τις οποίες έχουν εξαντληθεί όλες οι νόμιμες ενέργειες εντοπισμού πηγών αποπληρωμής και αναγκαστικής είσπραξης, όπως ορίζονται ρητά στον νόμο.

·  Οφειλή που έχει καταχωρηθεί ως ανεπίδεκτη είσπραξης είναι δυνατόν να επαναχαρακτηριστεί ως εισπράξιμη εάν σε διάστημα 20 ετών από την καταχώρηση ο οφειλέτης ή συνυπόχρεο πρόσωπο αποκτήσουν περιουσιακά στοιχεία που καλύπτουν μερικώς ή ολικώς την οφειλή.

·  Για το εικοσαετές αυτό διάστημα αναστέλλεται η παραγραφή της οφειλής, δεν χορηγείται φορολογική ενημερότητα στον οφειλέτη και τα συνυπόχρεα πρόσωπα, δεσμεύονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί και δεν χορηγούνται πιστοποιητικά για μεταβίβαση ή απόκτηση περιουσιακών στοιχείων.

·  Χορηγείται η δυνατότητα συμψηφισμού βέβαιης και εκκαθαρισμένης απαίτησης του οφειλέτη κατά του Δημοσίου, η οποία αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δημόσιο έγγραφο, έναντι βεβαιωμένων χρεών αυτού προς το Δημόσιο.

·  Ο συμψηφισμός προτείνεται με δήλωση του οφειλέτη προς την αρμόδια για την είσπραξη του χρέους ΔΟΥ ή ενεργείται αυτεπάγγελτα.

·  Επιτρέπεται ο συμψηφισμός οφειλομένων από το Δημόσιο επιστροφών φόρου σε κάθε περίπτωση δήλωσης απόδοσης οποιουδήποτε άλλου φόρου.

·  Παραγεγραμμένη απαίτηση του Δημοσίου αντιτάσσεται σε συμψηφισμό για μια τριετία από την συμπλήρωση της παραγραφής.

·  Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας για χρέη και φορολογικές υποχρεώσεις προς το Δημόσιο στα πλαίσια της είσπραξης χρημάτων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης βεβαίωσης, βάσει της οποίας αποδίδεται στο Δημόσιο το προς είσπραξη ποσό και μέχρι του ύψους της οφειλής.

·  Εισάγεται εναλλακτικός τρόπος καταγραφής των στοιχείων των αποδείξεων δαπανών που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη του αφορολόγητου ποσού. Η καταγραφή των στοιχείων αυτών θα μπορεί να γίνεται μέσω διαδικτύου ή μαγνητικής κάρτας, ανώνυμης και προαιρετικής για τον φορολογούμενο.

·  Θεσπίζεται η δυνατότητα για τους πιστοποιημένους από το Υπουργείο Οικονομικών φορείς να λαμβάνουν ηλεκτρονική πληροφόρηση για την φορολογική ενημερότητα φυσικών και

νομικών υποχρέων προσώπων.

·  Η έντυπη μορφή κατάθεσης παραβόλου δύναται να αντικατασταθεί με ηλεκτρονικό παράβολο, το οποίο θα διατίθεται με τη χρήση οποιουδήποτε καθιερωμένου στις συναλλαγές

τρόπου πληρωμής.

·  Αυξάνεται από 25% σε 50% το ποσό της βεβαίωσης κυρίου φόρου, προσθέτου φόρου και λοιπών φόρων και τελών κατά την άσκηση εμπρόθεσμης προσφυγής όλων των φορολογικών αντικειμένων, με εξαίρεση τα πρόστιμα για τα οποία βεβαιώνεται το 25%. Η διάταξη εφαρμόζεται για προσφυγές που ασκούνται από την έναρξη ισχύος του νόμου.

·  Παρέχεται η ευχέρεια καταβολής σε δόσεις των φόρων, τελών και εισφορών που βεβαιώνονται βάσει προσωρινού φύλλου ελέγχου που εκδίδεται στα πλαίσια διαπίστωσης εφαρμογής των διατάξεων περί προκαταβολής και παρακράτησης του φόρου.

·  Ιδρύεται ειδικό Σώμα Φορολογικών Διαιτητών (Σ.Φ.Δ.) ως ανεξάρτητη αρχή, επιφορτισμένη με τη διαιτητική επίλυση των διαφορών που αναφύονται :

α) κατά τον καταλογισμό των φόρων, δασμών, τελών και συναφών δικαιωμάτων του Δημοσίου, καθώς και των προστίμων και λοιπών χρηματικών κυρώσεων και

β) κατά την επιβολή, με διοικητικές πράξεις, κάθε είδους κυρώσεων για παράβαση των διατάξεων της φορολογικής νομοθεσίας, εφόσον το αντικείμενό τους υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.

·  Το Φορολογικό Διαιτητικό Δικαστήριο, που απαρτίζεται από πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και επαγγελματικής επάρκειας αναλαμβάνει το έργο του ύστερα από αίτηση του φορολογουμένου, η οποία υποβάλλεται στο Σ.Φ.Δ. μέσα στην προθεσμία άσκησης της προσφυγής στο διοικητικό δικαστήριο και πρέπει να περιέχει όλα τα κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας στοιχεία του δικογράφου της προσφυγής. Η διαφορά επιλύεται από τρεις διαιτητές.

·  Η δικάσιμος για τη διαιτητική επίλυση της διαφοράς δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από δύο μήνες από την περιέλευση της θετικής δήλωσης του Δημοσίου για τη διαιτητική επίλυση της διαφοράς. Οι απόψεις της διοικητικής αρχής υποβάλλονται στο Σ.Φ.Δ. μέσα σε προθεσμία ενός μήνα από την υποβολή της θετικής δήλωσης.

·  Η διαιτητική απόφαση εκδίδεται μέσα σε τρεις μήνες από τη συζήτηση της υπόθεσης. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, παύει αυτοδίκαια η εξουσία των διαιτητών για επίλυση της διαφοράς και αναβιώνει η προθεσμία για τη υποβολή αίτησης διοικητικής επίλυσης της διαφοράς και την άσκηση προσφυγής, εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν ρητά για την παράταση της προθεσμίας για ορισμένο χρονικό διάστημα.

·  Το Φορολογικό Διαιτητικό Δικαστήριο έχει τις αρμοδιότητες της φορολογικής ή τελωνειακής αρχής σχετικά με τη διοικητική επίλυση της διαφοράς.

·  Για τη διαιτητική επίλυση των φορολογικών διαφορών εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογικής ή τελωνειακής νομοθεσίας και του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως ισχύουν κάθε φορά.

·  Αν η αίτηση διαιτητικής επίλυσης της διαφοράς γίνει συνολικά ή εν μέρει δεκτή, η υπόθεση διαβιβάζεται στο διοικητικό δικαστήριο για να προβεί στην ακύρωση ή τροποποίηση της προσβαλλόμενης πράξης.

·  Οι διατάξεις αυτές θα τεθούν σε ισχύ με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία του Σώματος Φορολογικών

Διαιτητών.

·  Συνιστάται στη Γενική Διεύθυνση Φορολογικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών πενταμελής Επιτροπή διοικητικής επίλυσης φορολογικών διαφορών με αντικείμενο ανώτερο των 50.000 ευρώ. Ο υπόχρεος, σε βάρος του οποίου εκδόθηκε πράξη καταλογισμού φόρου ή επιβολής οποιασδήποτε κύρωσης για παράβαση της φορολογικής εν γένει νομοθεσίας, μπορεί, αν αμφισβητεί την ορθότητά της, να ζητήσει με αίτησή του τη διοικητική επίλυση της διαφοράς. Ορίζεται επίσης ρητά ότι δεν θίγονται τα υφιστάμενα όργανα και οι ισχύουσες διαδικασίες για τη διοικητική επίλυση των φορολογικών διαφορών.

·  Συστήνεται εντός της Διεύθυνσης Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Οικονομικών Τμήμα Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας στον τομέα της άμεσης φορολογίας.

·  Οι αρμοδιότητες του Τμήματος συνίστανται στην:

–       Ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών και αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής στα πλαίσια των διμερών συμβάσεων για την αποφυγή της διπλής φορολογίας (ΣΑΔΦ) και λοιπών κοινοτικών και διεθνών δεσμεύσεων της χώρας.

–       Διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη ή αναθεώρηση σχετικών διεθνών συμφωνιών.

–       Συνεργασία με τις αρμόδιες ελληνικές φορολογικές ή ελεγκτικές υπηρεσίες με σκοπό την άμεση προώθηση και αξιοποίηση των πληροφοριών που προσκομίζονται από τις αντίστοιχες αλλοδαπές αρχές.

–       Εισήγηση και μέριμνα για την εναρμόνιση του εσωτερικού δικαίου με τους κοινοτικούς Κανονισμούς και Οδηγίες στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του τμήματος.

Πηγή : Ernst & Young